شبکه‌های اجتماعی

آشنایی با اجزای تشکیل‌دهنده و نحوه کارکرد پیشرانه اتومبیل (2)

اتومبیل زیر ذره‌بین (7)

در ادامه آشنایی با اجزای تشکیل دهنده یک پیشرانه درون‌سوز و پس از معرفی سرسلیندر، واشر سرسیلندر، بلوک اصلی موتور، سوپاپ‌ها و متعلقات آن‌ها، میل بادامک، شاتون و گژن پین، در این بخش به بررسی و معرفی سایر اجزای تشکیل دهنده یک پیشرانه احتراق داخلی شامل فلایویل، میل لنگ و یاتاقان‌ها، منیفولد ورودی و خروجی، محفظه روغن و پمپ روغن می‌پردازیم. علاوه بر این در بلوک اصلی یک موتور یا بر روی سرسیلندر اجزا و قطعات گوناگون دیگری همانند پمپ آب (واتر پمپ) یا برخی از اجزای سیستم سوخت رسانی و یا سیستم برق نصب می‌شوند که هر کدام عضو یک سیستم اصلی و مستقل دیگر است، اما به نوعی تاثیری کاملا مستقیم و حیاتی بر کارکرد پیشرانه می‌گذارند که با آن‌ها به طور مفصل به عنوان یک سیستم مستقل (مانند سیستم خنک کاری موتور) آشنا خواهیم شد.


میل لنگ و یاتاقان‌ها 
میل لنگ شفت و محوری است دوار از جنس فولاد آهنگری یا چدن که کار تولیدی توسط پیشرانه به وسیله آن به سیستم انتقال قدرت منتقل می‌شود. بر روی میل لنگ به تعداد سیلندرها خروج از مرکزهایی موسوم به لنگ قرار دارد که این لنگ‌ها محل اتصال پیستون‌ها بوسیله دسته شاتون هستند.
معمولا در محل اتصال دو عضو که نسبت به هم دارای حرکت دورانی هستند برای جلوگیری از سایش و خوردگی هر یک از این اجزا و در نتیجه تحمیل هزینه‌های سنگین برای تعویض قطعات اصلی از یک قطعه سوم مصرفی استفاده می‌شود تا این قطعه مصرفی دچار سایش گشته و پس از گذشت عمر مفید، آن قطعه مصرفی بدون هیچ آسیبی به قطعات اصلی تعویض شود. در محل اتصال دسته پیستون و میل لنگ نیز چنین شرایطی حاکم است. برای رفع این مشکل از یک سری یاتاقان لغزشی که به آن‌ها یاتاقان متحرک موتور گفته می‌شود استفاده می‌شود. این یاتاقان‌ها دارای سوراخ‌ها و شیارهایی برای نفوذ و تشکیل فیلم نازک روغن بین یاتاقان و میل لنگ است تا روان‌کاری و کاهش اصطکاک به خوبی صورت پذیرد. همچنین میل لنگ بوسیله یاتاقان‌هایی به نام یاتاقان ثابت به بلوک اصلی موتور متصل می‌شوند که تعداد آنها برابر تعداد پیستون‌ها بعلاوه یک (در بین هر دو لنگ یک یاتاقان و دو یاتاقان در ابتدا و انتهای میل لنگ) است. میل لنگ داخل فضایی در قسمت پایینی بلوک موتور بنام محفظه لنگ قرار می‌گیرد که معمولا محفظه روغن نیز بخشی از این فضا را شامل می‌شود.

 

AutomobileFa Technical Engine Crankshaft

میل لنگ پیشرانه

 

AutomobileFa Technical Engine bearing

یاتاقان

 

محفظه روغن و پمپ روغن 
محفظه روغن مخزنی است که به عنوان فضایی برای ذخیره روغن در قسمت پایینی بلوک اصلی موتور نصب می‌شود. این مخزن معمولا بخشی از محفظه لنگ را شامل می‌شود که به آن کارتر روغن نیز می‌گویند. 
به منظور روان‌کاری و انتقال روغن روانکار از مخزن روغن به بخش‌های متحرک و دوار موتور از یک پمپ موسوم به پمپ روغن (اویل پمپ) استفاده می‌شود. این پمپ دارای انواع الکتریکی و مکانیکی است که گونه‌های مکانیکی در بسیاری از موارد در داخل سینی روغن غوطه‌ور هستند و بوسیله یک زنجیر دوران را از میل لنگ می‌گیرند. از پمپ روغن برای روغن کاری قسمت‌های دارای دوران و متحرک و همچنین به منظور روغن رسانی به قسمت‌های بالایی سرسیلندر مانند میل بادامک استفاده می‌شود.

 

AutomobileFa Technical Engine oilpumpt

محفظه روغن (کارتر) و پمپ روغن (اویل پمپ)

 

فلایویل 
فلایویل جسم دوار دارای ممان اینرسی بزرگ (جرم دورانی زیاد) است که به میل لنگ موتور متصل می‌شود. در سیکل کاری موتور در هنگام ایجاد هر احتراق و به پایین رانده شدن هر پیستون یک نیروی ضربه‌ای به لنگ‌های میل‌لنگ وارد می‌شود. این نیروی ناگهانی سبب ایجاد عدم یکنواختی در دوران میل لنگ می‌شود. هدف اصلی استفاده از فلایویل یا چرخ طیار یکنواخت سازی دوران موتور است. فلایویل به دلیل دارا بودن ممان اینرسی بالا سبب ذخیره انرژی شده و علاوه بر یکنواخت کردن دوران میل لنگ و از بین بردن و نامحسوس ساختن ضربات ناشی از احتراق، موتور را در بین مراحل مختلف سیکل کاری، در حال دوران نگه می‌دارد. معمولا فلایویل دارای دندانه‌هایی نظیر چرخ دنده است که این دندانه‌ها محل تماس استارتر موتور است.

 

AutomobileFa Technical Engine flywheel

فلایویل

 

منیفولد (چند راهه) ورودی و خروجی 
منیفولد ورودی یک سیستم لوله کشی از جنس فلز یا پلاستیک است که هوای ورودی را به سیلندرها می‌رساند. معمولا در مسیر چند راهه ورودی به کمک سیستم سوخت‌رسانی، سوخت مورد نیاز برای احتراق با هوای ورودی ترکیب شده و این ترکیب از طریق سوپاپ‌های ورودی وارد محفظه احتراق می‌شود. 
منیفولد خروجی نیز یک سیستم لوله کشی چند راهه است که برای خروج گازها و محصولات حاصل از احتراق از طریق سیستم خروجی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیستم خروجی خودرو از منیفولد (چندراهه) خروجی آغاز می‌شود. محصولات حاصل از احتراق بوسیله منیفولد خروجی به یک لوله اصلی تخلیه می‌شوند، از آنجا با عبور از فیلترهای متعدد و همچنین صدا خفه کن‌ها برای کاهش سر و صدای ناشی از کارکرد موتور از طریق آخرین عضو خروجی یعنی لوله اگزوز به هوای آزاد تخلیه می‌شود. 
امروزه در بسیاری از خودرو ها برای کاهش میزان آلاینده‌های خروجی از سیستم خروجی (اگزوز) از یک مبدل کاتالیزوری استفاده می‌شود. این مبدل‌ها دارای یک ساختار لانه زنبوری سرامیکی به همراه پوشش کاتالیزوری از پلاتینیوم، رودیوم یا پالادیوم است. این مبدل‌ها سبب تسریع (کاتالیز کردن) یک سری واکنش شیمیایی می‌شوند که طی آن‌ها گازهای خطرناک خروجی مانندCO و N2O بهCO2 گازهای کم خطرتر و N2 تبدیل می‌شوند.

 

AutomobileFa Technical Engine intake manifold

منیفولد ورودی

 

AutomobileFa Technical Engine outlet manifold

منیفولد خروجی

نظر دهید


در همین زمینه